Deeltijdontslag in plaats van volledig ontslag

< TERUG NAAR OVERZICHT
HOME >

Nieuwsbrief 5-september 2013

Deeltijdontslag in plaats van volledig ontslag

Veel ondernemers in Nederland ondervinden hinder van een stagnerende vraag naar hun producten of diensten. De overheid kan of wil steeds minder een macro-economische conjunctuurpolitiek voeren. Dit betekent dat het bedrijfsleven zelf de gevolgen van een recessie zal moeten opvangen. Bij een stagnerende vraag zullen prijzen en/of hoeveelheden zich moeten aanpassen. Dat geldt voor de goederen- en dienstenmarkt, maar ook voor de arbeidsmarkt. Het is daarom van belang de vraag te stellen of in Nederland de arbeidsmarkt daarvoor voldoende is uitgerust.

Nederlandse arbeidsmarkt onvoldoende toegerust

Een verregaande prijsaanpassing op de arbeidsmarkt is in Nederland niet mogelijk. De lage inflatie maakt een reële loondaling bij een constant of stijgend nominaal loon vrijwel onmogelijk. Wat betreft de hoeveelheidsaanpassing geldt het uitgangspunt in Nederland dat de werknemer volledig wordt ontslagen. Wie ontslagen wordt, gaat de WW in, werkt helemaal niet meer en ontvangt 70% van het laatstverdiende loon, gemaximeerd tot een door de overheid vastgesteld dagloon.

Een gedeeltelijk ontslag is als hoofdregel in Nederland wettelijk niet toegestaan. Een dergelijk uitgangspunt heeft als zeer belangrijk nadeel dat ook goede gekwalificeerde en ervaren arbeidskrachten in perioden van langdurige conjuncturele werkloosheid zich om moeten laten scholen naar banen in branches waar nog wel voldoende vraag is naar hun arbeid. Omdat vooral industriële bedrijven last hebben van conjuncturele marktbewegingen verliezen deze hierdoor waardevolle arbeidskrachten die bij herstel van de arbeidsmarkt vaak niet meer terugkeren naar hun oude werkgever. Dit leidt tot verlies van geïnvesteerd kapitaal in deze arbeidskrachten (aannamekosten, opleiding en begeleiding etc.), maar ook tot problemen om op den duur weer goede gekwalificeerde en ervaren arbeidskrachten te vinden, zeker in het geval van vergrijzing van de arbeidsmarkt. Uit een recente studie van UWV WERKbedrijf blijkt dat dit regionaal en binnen sectoren de komende decennia zal leiden tot aanzienlijke problemen bij het vervullen van vacatures.

Collectief deeltijdontslag is goed voor werkgevers, werknemers en overheid

De Nederlandse overheid heeft dit onderkend en heeft eerst de Bijzondere regeling voor werktijdverkorting en daarna in plaats hiervan de mogelijkheid van deeltijd WW ingevoerd. De deeltijd WW maakt het mogelijk dat de werkgever de werktijd van een of meer werknemers eenzijdig (zonder instemming van de werknemer) verkort. Hierbij zijn wel allerlei voorwaarden van toepassing die vaak door ondernemers als belemmerend wordt ervaren. Overtreding kan van deze regels kan leiden tot de verplichting om schadevergoeding te betalen aan UWV WERKbedrijf. Om budgettaire redenen is de mogelijkheid van deeltijd WW op dit moment beëindigd en hierdoor niet meer mogelijk.

Deeltijdontslag kan goed alternatief zijn voor deeltijd WW

In 2006 is de Werkloosheidswet (WW) drastisch gewijzigd. Zo is de hoogte en duur aangepast en zijn werknemers die niet of onvoldoende protesteren tegen (dreigend) ontslag niet langer verwijtbaar werkloos. Werknemers die werkloos worden kunnen aanspraak maken op een WW-uitkering bij een vermindering van het aantal arbeidsuren per week van vijf of meer. Tenzij de werknemer gemiddeld minder dan tien uur per week werkte, dan geldt dat hij minimaal de helft van het aantal werkuren moet hebben verloren. Kortom, ook bij een gedeeltelijk verlies aan arbeidsuren, bestaat er recht op een uitkering volgens de WW.

Voor een werkgever kan deeltijd ontslag aantrekkelijker zijn dan deeltijd WW:

  • Geen specifieke afspraken met vakbonden of ondernemingsraad;
  • Geen scholings- en detacheringsafspraken;
  • Geen terugnameverplichting na afloop WW periode;
  • Geen schadevergoedingsplicht aan UWV WERKbedrijf bij niet naleven regels;
  • Geen loondoorbetalingsrisico als een werknemer zich achteraf verzet;
  • Te regelen via een vaststellingsovereenkomst of middels een procedure bij UWV WERKbedrijf;

Zo werkt deeltijdontslag

Deeltijdontslag kan worden afgesproken in een vaststellingsovereenkomst.
Als de werknemer weigert hiermee in te stemmen kan door de werkgever indien voldaan wordt aan bepaalde criteria toestemming worden gevraagd bij het UWV WERKbedrijf.
Uitgangspunt is dat UWV WERKbedrijf geen toestemming kan verlenen aan de werkgever om de arbeidsovereenkomst voor een beperkt aantal uren te mogen opzeggen. Artikel 4:3 Ontslagbesluit bepaalt dat UWV WERKbedrijf toestemming voor opzegging van de arbeidsovereenkomst weigert, indien het aantal werknemers dat voor ontslag wordt voorgedragen groter is dan het aantal arbeidsplaatsen dat komt te vervallen. Naar algemene opvatting is een arbeidsovereenkomst ondeelbaar en kan deze niet deels worden beëindigd.

De enige uitzondering op het verbod van deeltijdontslag is de situatie dat de werkgever aannemelijk maakt dat deeltijdontslag onvermijdelijk is. De Nationale Ombudsman en de Hoge Raad hebben deeltijdontslag onder bepaalde restricties toegestaan. De werkgever dient aannemelijk te maken dat hij de behoefte of noodzaak heeft van een (min of meer beperkte, maar wel structurele ) aanpassing van de personele bezetting, anders dan door middel van volledig ontslag van één of meer bepaalde medewerkers. Hierbij dient de werkgever aansluitend aan de rechtsgeldig beëindigde dienstbetrekking een nieuwe, in arbeidsomvang, beperkte arbeidsovereenkomst aan te bieden. UWV WERKbedrijf toetst of de werkgever aannemelijk heeft gemaakt dat deeltijdontslag onvermijdelijk is.

VDL

Als landelijk bekend geworden voorbeeld waarin deeltijdontslag op goede wijze volledig ontslag heeft kunnen voorkomen kan de recente ontwikkelingen worden genoemd bij VDL. Vrijwel alle medewerkers van de Valkenswaardse busbedrijven van VDL hebben zich aangemeld voor de deeltijdonslagregeling. Hierdoor is massaontslag voorkomen en kan VDL haar medewerkers – ook in tijden dat het bedrijfseconomisch minder gaat – aan zich blijven binden. Dit biedt voordelen voor VDL als voor de betrokken werknemers.

Knegtmans advocaten & mediators

?Binnen onze advocatenpraktijk werkt deeltijdontslag niet alleen bij de grotere ondernemingen, maar biedt het regelmatig de best mogelijke oplossing voor kleine en middelgrote bedrijven die te kampen krijgen met minder werk en/of verliezen. Informeer gerust bij ons of dit ook bij u kan leiden tot de gewenste oplossing van uw behoefte uw personeelsbestand aan te passen aan de marktomstandigheden.

Nederlandse arbeidsmarkt onvoldoende toegerust

Een verregaande prijsaanpassing op de arbeidsmarkt is in Nederland niet mogelijk. De lage inflatie maakt een reële loondaling bij een constant of stijgend nominaal loon vrijwel onmogelijk. Wat betreft de hoeveelheidsaanpassing geldt het uitgangspunt in Nederland dat de werknemer volledig wordt ontslagen. Wie ontslagen wordt, gaat de WW in, werkt helemaal niet meer en ontvangt 70% van het laatstverdiende loon, gemaximeerd tot een door de overheid vastgesteld dagloon.

Een gedeeltelijk ontslag is als hoofdregel in Nederland wettelijk niet toegestaan. Een dergelijk uitgangspunt heeft als zeer belangrijk nadeel dat ook goede gekwalificeerde en ervaren arbeidskrachten in perioden van langdurige conjuncturele werkloosheid zich om moeten laten scholen naar banen in branches waar nog wel voldoende vraag is naar hun arbeid. Omdat vooral industriële bedrijven last hebben van conjuncturele marktbewegingen verliezen deze hierdoor waardevolle arbeidskrachten die bij herstel van de arbeidsmarkt vaak niet meer terugkeren naar hun oude werkgever. Dit leidt tot verlies van geïnvesteerd kapitaal in deze arbeidskrachten (aannamekosten, opleiding en begeleiding etc.), maar ook tot problemen om op den duur weer goede gekwalificeerde en ervaren arbeidskrachten te vinden, zeker in het geval van vergrijzing van de arbeidsmarkt. Uit een recente studie van UWV WERKbedrijf blijkt dat dit regionaal en binnen sectoren de komende decennia zal leiden tot aanzienlijke problemen bij het vervullen van vacatures.

Collectief deeltijdontslag is goed voor werkgevers, werknemers en overheid

De Nederlandse overheid heeft dit onderkend en heeft eerst de Bijzondere regeling voor werktijdverkorting en daarna in plaats hiervan de mogelijkheid van deeltijd WW ingevoerd. De deeltijd WW maakt het mogelijk dat de werkgever de werktijd van een of meer werknemers eenzijdig (zonder instemming van de werknemer) verkort. Hierbij zijn wel allerlei voorwaarden van toepassing die vaak door ondernemers als belemmerend wordt ervaren. Overtreding kan van deze regels kan leiden tot de verplichting om schadevergoeding te betalen aan UWV WERKbedrijf. Om budgettaire redenen is de mogelijkheid van deeltijd WW op dit moment beëindigd en hierdoor niet meer mogelijk.

Deeltijdontslag kan goed alternatief zijn voor deeltijd WW

In 2006 is de Werkloosheidswet (WW) drastisch gewijzigd. Zo is de hoogte en duur aangepast en zijn werknemers die niet of onvoldoende protesteren tegen (dreigend) ontslag niet langer verwijtbaar werkloos. Werknemers die werkloos worden kunnen aanspraak maken op een WW-uitkering bij een vermindering van het aantal arbeidsuren per week van vijf of meer. Tenzij de werknemer gemiddeld minder dan tien uur per week werkte, dan geldt dat hij minimaal de helft van het aantal werkuren moet hebben verloren. Kortom, ook bij een gedeeltelijk verlies aan arbeidsuren, bestaat er recht op een uitkering volgens de WW.

Voor een werkgever kan deeltijd ontslag aantrekkelijker zijn dan deeltijd WW:

  • Geen specifieke afspraken met vakbonden of ondernemingsraad;
  • Geen scholings- en detacheringsafspraken;
  • Geen terugnameverplichting na afloop WW periode;
  • Geen schadevergoedingsplicht aan UWV WERKbedrijf bij niet naleven regels;
  • Geen loondoorbetalingsrisico als een werknemer zich achteraf verzet;
  • Te regelen via een vaststellingsovereenkomst of middels een procedure bij UWV WERKbedrijf;

Zo werkt deeltijdontslag

Deeltijdontslag kan worden afgesproken in een vaststellingsovereenkomst.
Als de werknemer weigert hiermee in te stemmen kan door de werkgever indien voldaan wordt aan bepaalde criteria toestemming worden gevraagd bij het UWV WERKbedrijf.
Uitgangspunt is dat UWV WERKbedrijf geen toestemming kan verlenen aan de werkgever om de arbeidsovereenkomst voor een beperkt aantal uren te mogen opzeggen. Artikel 4:3 Ontslagbesluit bepaalt dat UWV WERKbedrijf toestemming voor opzegging van de arbeidsovereenkomst weigert, indien het aantal werknemers dat voor ontslag wordt voorgedragen groter is dan het aantal arbeidsplaatsen dat komt te vervallen. Naar algemene opvatting is een arbeidsovereenkomst ondeelbaar en kan deze niet deels worden beëindigd.

De enige uitzondering op het verbod van deeltijdontslag is de situatie dat de werkgever aannemelijk maakt dat deeltijdontslag onvermijdelijk is. De Nationale Ombudsman en de Hoge Raad hebben deeltijdontslag onder bepaalde restricties toegestaan. De werkgever dient aannemelijk te maken dat hij de behoefte of noodzaak heeft van een (min of meer beperkte, maar wel structurele ) aanpassing van de personele bezetting, anders dan door middel van volledig ontslag van één of meer bepaalde medewerkers. Hierbij dient de werkgever aansluitend aan de rechtsgeldig beëindigde dienstbetrekking een nieuwe, in arbeidsomvang, beperkte arbeidsovereenkomst aan te bieden. UWV WERKbedrijf toetst of de werkgever aannemelijk heeft gemaakt dat deeltijdontslag onvermijdelijk is.

VDL

Als landelijk bekend geworden voorbeeld waarin deeltijdontslag op goede wijze volledig ontslag heeft kunnen voorkomen kan de recente ontwikkelingen worden genoemd bij VDL. Vrijwel alle medewerkers van de Valkenswaardse busbedrijven van VDL hebben zich aangemeld voor de deeltijdonslagregeling. Hierdoor is massaontslag voorkomen en kan VDL haar medewerkers – ook in tijden dat het bedrijfseconomisch minder gaat – aan zich blijven binden. Dit biedt voordelen voor VDL als voor de betrokken werknemers.

Knegtmans advocaten & mediators

?Binnen onze advocatenpraktijk werkt deeltijdontslag niet alleen bij de grotere ondernemingen, maar biedt het regelmatig de best mogelijke oplossing voor kleine en middelgrote bedrijven die te kampen krijgen met minder werk en/of verliezen. Informeer gerust bij ons of dit ook bij u kan leiden tot de gewenste oplossing van uw behoefte uw personeelsbestand aan te passen aan de marktomstandigheden.

Waarom kiezen voor Knegtmans Advocaten & Mediators.

Gespecialiseerde advocaten en mediators met jaren van ervaring op het gebied van arbeidsrecht en ondernemingsrecht.
Wij spreken de taal van de ondernemer!
Wij hebben ervaring met procederen, maar weten ook hoe we een conflict kunnen oplossen zonder gerechtelijke procedure.
Veel kennis en ervaring mede in de technologische industrie.

Waarom kiezen voor Knegtmans Advocaten & Mediators.

Gespecialiseerde advocaten en mediators met jaren van ervaring op het gebied van arbeidsrecht en ondernemingsrecht.
Wij spreken de taal van de ondernemer!
Wij hebben ervaring met procederen, maar weten ook hoe we een conflict kunnen oplossen zonder gerechtelijke procedure.
Veel kennis en ervaring mede in de technologische industrie.

LEES OOK

ONZE DIENSTEN

BINNENKIJKEN

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded.
Ik Accepteer

Kosteloze kennismaking

Tijd vrijmaken voor elkaar is ons motto. Daarom bieden wij een kosteloze kennismaking van ongeveer 30 minuten. Ideaal om onrust en emoties direct tot rust te brengen. Want mensen zijn onze missie.

meer informatie >

Goed om te weten

Onze juridische en financiële experts helpen je op een laagdrempelige en slagvaardige manier.

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded.
Ik Accepteer

Even binnenkijken

We stellen ons graag kort aan u voor.

Bijbuurtuurke

Blijf op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen omtrent recht en bedrijfsvoering

Meer informatie

Onze advocaten

Wij stellen ons team graag aan u voor.

Bekijk ons team >

Eigen bedrijf en scheiden

Alles over scheiden.

Bekijk publicatie >

Volg ons online!

Volg ons op social media voor de laatste nieuwtjes omtrend advocatuur en rechten.

Goed om te weten

Onze juridische en financiële experts helpen je op een laagdrempelige en slagvaardige manier.

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded.
Ik Accepteer

Even binnenkijken

We stellen ons graag kort aan u voor.

Bijbuurtuurke

Blijf op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen omtrent recht en bedrijfsvoering

Meer informatie

Onze advocaten

Wij stellen ons team graag aan u voor.

Bekijk ons team >

Eigen bedrijf en scheiden

Alles over scheiden.

Bekijk publicatie >

Volg ons online!

Volg ons op social media voor de laatste nieuwtjes omtrend advocatuur en rechten.

Goed om te weten

Onze juridische en financiële experts helpen je op een laagdrempelige en slagvaardige manier.

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded.
Ik Accepteer

Even binnenkijken

We stellen ons graag kort aan u voor.

Bijbuurtuurke

Blijf op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen omtrent recht en bedrijfsvoering

Meer informatie

Onze advocaten

Wij stellen ons team graag aan u voor.

Bekijk ons team >

Eigen bedrijf en scheiden

Alles over scheiden.

Bekijk publicatie >

Volg ons online!

Volg ons op social media voor de laatste nieuwtjes omtrend advocatuur en rechten.